Werknemers motiveren om met de fiets naar het werk te gaan, dat is het uitgangspunt van Bike to Work.  Het programma van de Fietsersbond bestaat uit een platform om fietsvergoedingen uit te betalen, een beloningssysteem met punten en voordelen, alsook Veloterijen en challenges. Met succes. Al meer dan tien jaar slaan bedrijven de handen in elkaar met de Fietsersbond om het programma aan te bieden aan hun werknemers. Sinds juni 2021 kwamen daar ook de Belgische spoorwegen bij: NMBS, Infrabel en HR Rail. Hoog tijd om de fietscultuur aldaar onder de loep te nemen.

De fietsvergoeding is vandaag facultatief voor bepaalde sectoren: sommige werkgevers kennen ze toe aan hun werknemers, andere niet. De Fietsersbond pleit voor een veralgemening van de fietsvergoeding en is verheugd dat ook de Belgische spoorwegen deze sinds een jaar toekennen. Voor de drie spoorweg-entiteiten was dit een natuurlijke evolutie die past  binnen de duurzaamheidsfilosofie.

Kathy Van Den Broeck optimaliseert als business analist bij HR Rail de loonadministratie en vertelt ons hoe dit praktisch in zijn werk gaat. “Voor het uitbetalen van de fietsvergoedingen kozen we voor het Bike to Work-platform omdat we een kant-en-klaar rapport krijgen dat we gemakkelijk in ons payrollsysteem kunnen opladen. De aangeboden gegevens zijn voldoende en duidelijk. We hebben overwogen om zelf iets te ontwikkelen, maar Bike to Work bevatte alles wat we zochten”.

Kathy stelt dat ze 1 jaar later nog steeds zeer tevreden zijn over die keuze: “Het systeem bevat weinig fouten en is erg efficiënt. Het uitbetalen van de fietsvergoedingen vraagt amper een 3-tal uren werk per maand, het beantwoorden van vragen en maken van aanpassingen inbegrepen.”

Maar daar stopt het niet. De medewerkers van de Belgische spoorwegen worden actief gemotiveerd om voor de fiets te kiezen: nieuwe collega’s worden bij hun start uitgenodigd een account aan te maken op Bike to Work, en er wordt intern gecommuniceerd over de Veloterij en challenges. Niet zonder resultaat. “Na een 1 jaar doen al 9.031 mensen mee en het plafond is nog niet bereikt. We zijn ervan overtuigd dat na de coronajaren nog meer mensen zullen aansluiten”, laat Kathy Van Den Broeck ons weten.

Wat doe je als de fiets je passie is? Dan fiets je dagelijks meer dan 50 kilometer van en naar je werk. Sven De Weerdt vertrekt ‘s ochtends om tien na zes van Booischot naar het LCI (Logistiek Centrum Infrastructuur) in Leuven waar hij technicus is voor Infrabel. Op de terugweg rijdt hij vaak nog enkele kilometers om uit te waaien. Niet verwonderlijk als je weet dat Sven vroeger nog profwielrenner was en nog samen in het peloton gezeten heeft met o.a. Frank Vandenbroucke en Philippe Gilbert! Ondertussen is hij ook afgestudeerd als voedingsconsulent en combineert hij zijn werk bij Infrabel met het werk als diëtist.

Een drukke agenda. Veel tijd om te fietsen is er niet, maar een fietsrit naar het werk combineert het nuttige en het aangename. De fiets is voor Sven vooral een middel om gezond te blijven en hij wilt om die reden graag ook zoveel mogelijk collega’s op de fiets zien. De recente inspanningen van Infrabel voor de fiets kan hij alleen maar toejuichen. Bike to Work is een schot in de roos en niet onbelangrijk : de werkplek is voorzien van douches en droogkamers voor natte fietskledij.

Wat doe je als je je auto enkel gebruikt en betaalt voor het werk? Dan verander je van job, zodat je met de fiets naar je werkplek kan! Dat deed Chloé Laurent. Vandaag werkt ze bij de NMBS als Passenger Communication Manager. Met haar team staat ze in voor alles wat communicatie is naar de reiziger. De gele uurtabellen in de stations, de beeldschermen in de stations en de treinen, de social media, you name it. Een boeiende en gevarieerde job. Haar auto is verkocht en nu fietst ze dus bijna elke dag van Schaarbeek naar de hoofdkantoren van de NMBS aan Brussel Zuid, een rit van 6 km. 

Chloe heeft een mooie gravelfiets aangeschaft met brede banden geschikt voor het hobbelige parcours door de hoofdstad. In de afgelopen 4 jaar ondervond ze een positieve evolutie: de fietser krijgt steeds meer ruimte. Zo ook op 17 augustus, de dag dat we met haar meefietsten. Het nieuwe circulatieplan Good Move voor de Brusselse Vijfhoek, een plan dat als doelstelling heeft om het doorgaand autoverkeer uit de woonwijken te halen, was nog maar juist in voege getreden. Heel wat verwarde automobilisten onderweg, maar ook stewards die met een woordje uitleg alles in goede banen leidden.

De fiets is niet enkel een interne aangelegenheid bij de Belgische spoorwegen. De NMBS trekt volop de kaart van de treinfietser. Bart Crols, woordvoerder van de NMBS licht toe: “De trein is de ruggengraat van het openbaar vervoer en andere vervoersmodi moeten hierop goed aansluiten. We zetten in op de combinatie fiets – trein, want zeker voor de first en last mile van en naar het station is de fiets belangrijk. Daarom moeten er meer fietsenstallingen aan de stations en plaatsen op de trein komen. Zo groeit het aantal fietsstallingen binnen enkele jaren tot meer dan 150.000  en zullen er tegen 2026 6.800 plaatsen voor de fiets op de trein zijn tegenover 4.500 vandaag”.

Heel wat positieve evoluties bij het spoor dus. De Fietsersbond en haar Franstalige tegenhanger Gracq vragen om deze beloftes ook zo snel mogelijk waar te maken. Vandaag beschikken heel wat stations nog niet over een beveiligde fietsenstalling. Het deelfietssysteem Blue Bike is goed uitgebouwd in het Noorden van het land en in Brussel, maar is dat allesbehalve in Wallonië. Enkel Namen, Bergen en Luik hebben een verdeelpunt. Tot slot blijft ook de toegang tot de perrons een uitdaging.

Bart Crols laat ons weten dat er tegen het eind van het jaar 120.000 fietsparkeerplaatsen zullen zijn in de stations van de NMBS, in vergelijking met 112.000 aan het begin. Een recente investering zijn bijvoorbeeld de 4.000 extra plaatsen in het station van Leuven. NMBS is zelf geen deelfietsoperator maar wil de groei van deelfietsen via haar aanbod aan de stations maximaal faciliteren, ook in Wallonië. Tot slot haalt Bart Crols de nieuwe BikeOnTrain app aan. Deze app vertelt de reiziger hoeveel fietsplaatsen er zijn op de trein en hoe die te bereiken via het perron. Ook functioneert het als een routeplanner. In de loop van 2023 wordt BikeOnTrain geïntegreerd in de bestaande reisplanner.

Deze fietsinvesteringen kaderen in de huidige beheersovereenkomst met de federale overheid. Met de Spoorvisie 2040 heeft Minister van mobiliteit Gilkinet de lat nog hoger gelegd. Het engagement om de NMBS fietsvriendelijker te maken is er alvast. We kijken als fietsers uit naar de verdere realisaties.

Dit artikel werd gepubliceerd in het Veelomagazine van de Fietsersbond. Ontvang je ook graag Veelo in de bus? Word lid van de Fietsersbond en ontvang tal van voordelen!