Good Move domineerde de afgelopen weken en maanden het mobiliteitsdebat in de hoofdstad. De invoer van verschillende circulatieplannen leidde tot protest en politieke hoogspanning.

• Maar waar gaat het nu over?
• En wat kan jij doen? 

Een ambitieus gewestelijk mobiliteitsplan

Good Move is het mobiliteitsplan van het Brussels Gewest. Het bestaat uit 50 acties die het mobiliteitsbeleid tot en met 2030 vorm geven. Het kwam onder de vorige legislatuur tot stand onder Pascal Smet (en gedragen door de voltallige regering) en wordt nu door de huidige minister van mobiliteit Elke Van den Brandt uitgevoerd. In het bijna 300 pagina’s tellend document zijn ook verschillende acties voorzien om fietsgebruik te ondersteunen, veiliger te maken en verder te stimuleren. Hier zijn we als Fietsersbond partner in.

De autoluwe wijken

Good Move heeft onder meer de ambitie om tegen 2030 vijftig autoluwe wijken te realiseren in onze hoofdstad. In zo een autoluwe wijk, of quartier apaisé, wordt zoveel mogelijk het transitverkeer van auto’s geweerd. Enkel de autobestuurders die een bestemming hebben in de wijk zijn echt welkom. Door transit te weren komen de bewoners op de eerste plaats. Resultaat? Betere luchtkwaliteit, toename van de verkeersveiligheid en nieuwe openbare ruimte. Door de autodruk te verminderen ontstaat er indirect ook meer ruimte voor de fiets, en is het aangenamer en veiliger fietsen.

Tot zover de theorie. Dat in de praktijk omzetten blijkt niet altijd evident, zo blijkt ook vandaag. De uitvoering ligt bij de gemeentes zelf. Zij stellen zich met een wijk kandidaat en gaan samen met een studiebureau aan de slag. De eerste fase is de studiefase, dan wordt het gebruik van de verschillende vervoersmodi uitgebreid bestudeerd en burgers geconsulteerd in een participatieproces. Op basis van deze kennis schuift het studiebureau verschillende scenario's naar voor waarmee teruggegaan wordt naar de bewoners en handelaars. Dan volgt de beslissing door het verkozen gemeentebestuur. Het circulatieplan is een plan waar vaak heel wat politieke discussies aan voorafgaat. Eens akkoord wordt dit nieuwe plan naar de wijkbewoners gecommuniceerd om dan vervolgens tot een uitvoering uit de gaan. Bij deze uitvoering blijft monitoring en evaluatie essentieel zodat indien mogelijk bijgestuurd kan worden.

Een stand van zaken

De geplande eerste autoluwe wijken waren: Kuregem (Anderlecht), Colignon-Josaphat (Schaarbeek), Sint-Gillis Parvis (Sint-Gillis/Vorst), Flagey-Vijvers (Elsene) en Dielegem (Jette). Ook de Vijfhoek (Brussel) moet in dit rijtje vermeld worden, al is het technisch gezien een geval apart omdat het niet door het gewest gefinancierd wordt.

Het bilan is begin november 2022 als volgt: In Kuregem werd het plan teruggeschroefd na burgerprotest en vandalisme. Schaarbeek ging in drie fases te werk waarbij ook de derde fase in de Berenkuil wijk moest teruggeschroefd worden na conflicten. Voor Sint-Gillis Parvis geraakt het gemeentebestuur van Sint-Gillis niet tot een politiek compromis, het kruispunt van Bareel blijft een moeilijk te ontwarren knoop. Vorst van haar kant nam alvast een voorzichtig initiatief tot een circulatieplan voor haar volledig grondgebied zonder exacte timing over de komende tien jaar. In Elsene werken ze net als in Schaarbeek in verschillende fasen en ging de eerste fase eind oktober in voegen. In Jette staat de burgemeester en een deel van de coalitie op de rem. Het mini circulatieplan in de wijk Lecharlier werd bij de eerste tekenen van protest stopgezet. De Vijfhoek in Brussel is een relatief succesverhaal waarbij het stadsbestuur eensgezind is en er aanpassingen gebeuren waar nodig. Al neemt ook hier door gebeurtenissen in de andere gemeenten de druk toe.

Ook is er nieuws te melden over de geplande tweede lichting autoluwe wijken. Sint-Lambrechts-Woluwe heeft de scenario's die het studiebureau op tafel legde verworpen. De wijken Oud-Molenbeek, Vogelzang (Sint-Pieters-Woluwe/ Oudergem), Neerstalle (Vorst/ Ukkel) en Pannenhuis (Brussel Stad/ Jette) bevinden zich momenteel in een studiefase. 

De visie van de Fietsersbond

Voor de Fietsersbond is het duidelijk, de publieke ruimte in de stad is beperkt. Als we willen inzetten op meer ruimte voor de fietsers en leefbare wijken dan moeten er duidelijke keuzes genomen worden om de autodruk te verminderen. De autoluwe wijken binnen Good Move hebben hier een belangrijke meerwaarde toe.

We zijn ervan overtuigd dat er een groot draagvlak bestaat omtrent de achterliggende principes: betere luchtkwaliteit, meer verkeersveiligheid en kwalitatieve openbare ruimte. Vanuit deze gemeenschappelijke deler moet het mogelijk zijn om samen naar oplossingen te zoeken.

Laten we dat in dialoog doen. Daarom veroordelen we ook ten zeerste het geweld, vandalisme en intimidatie waaraan onze verkozen vertegenwoordigers maar ook sommige van onze leden mee geconfronteerd worden.

Een kwalitatieve evaluatie van de eerste autoluwe wijken moet duidelijk maken waar bijgestuurd moet worden. Plannen die over meer gaan dan enkel autocirculatie, duidelijke en eerlijke communicatie, en maximale participatie zijn hierbij voor ons belangrijke elementen.

Lees meer: Een herkansing voor Kuregem  

Wat kan ik doen

Sta je net als ons achter de principes van Good Move? Er zijn verschillende manieren om je te engageren en je in te zetten voor toekomstgerichte mobiliteit en kwalitatieve openbare ruimte.

Regionaal

• Teken de petitie
• Deel positieve getuigenissen op sociale media en gebruik de #WeLoveGoodMove
• Laat je inspireren door de Facebookpagina van WeLoveGoodMove
• Verspreid mee de WeLoveGoodMove stickers (onder andere te bekomen via de Fietsersbond)

Lokaal algemeen

• Neem deel aan de burgerconsultaties in jouw gemeente
• Contacteer je lokale groep van de Gracq of Gracq/Fietsersbond. Zo ben je helemaal mee in wat er lokaal gebeurt en hoe je het best kan helpen.
• Schrijf je lokale politici aan

Heb je nog ideeën, vragen of opmerkingen? Neem dan contact op met thomas.deweer@fietsersbond.be